| Art. I. Tło historyczne
1.1. Królewski Order Świętego Stanisława Biskupa Męczennika, zwany dalej Orderem św. Stanisława, jest kontynuacją Królewskiego Orderu św. Stanisława Biskupa i Męczennika ,ustanowionego w dniu 7. maja 1765 r. przez ostatniego króla Polski Stanisława Augusta Poniatowskiego
1.2. Współczesna działalność Orderu św. Stanisława oparta jest na respektowaniu podstawowych zasad, wynikających z Konstytucji Orderu św. Stanisława przyjętej przez Wielką Kapitułę Orderu na wniosek Wielkiego Mistrza Juliusza Nowinę-Sokolnickiego w dniu 15 września 1990 r.
1.3. Przy zachowaniu zasady określonej w ust. 1, niniejsza Konstytucja reorganizuje Order poprzez nadanie mu kształtu organizacyjnego i prawnego uwzględniającego ogólnoświatowe dążenie do demokratyzacji form współdziałania .
Art. II. Przepisy ogólne
2. 1. KOSS jest Orderem polskim pod patronatem Świętego Stanisława Biskupa i Męczennika ze Szczepanowa, organizacją o zasięgu ogólnoświatowym jednoczącym Kawalerów i Dam , którzy uroczystą przysięgą, świadomie i dobrowolnie, przyjęli na siebie obowiązki wypełniania celów i zadań zapisanych w Konstytucji orderowej przyjętą i zatwierdzoną przez Założyciela Orderu króla Polski Stanisława Augusta Poniatowskiego.
2.2. Podkreślając i uznając historyczną przynależność Orderu św. Stanisława do dziedzictwa polskiej kultury narodowej, Order przyjmuje kultywowanie tradycji i związaną z tym straż nad zachowaniem takiego jego charakteru, łącznie z przejęciem wyłącznych praw do wizerunku oznaki orderowej i zabezpieczeniem go przed zawłaszczeniem i wykorzystywaniem do jakiegokolwiek prywatnego i komercyjnego wykorzystywania.
2.3. W Orderze wszyscy są równi bez względu na rasę, religię, pochodzenie i płeć.
2.4. Językiem urzędowym Orderu jest język polski oraz język angielski.
2.5. Na czele Orderu historycznie stoi Wielki Mistrz.
2.6. Damy i Kawalerowie Orderu zrzeszają się w Przeoratach i Komandoriach.
2.7. Przeoraty i Komandorie mające osobowość prawną, działają zgodnie ze statutami zatwierdzonymi przez właściwe organy rejestrowe zgodnie z właściwymi przepisami krajowymi.
2.8. Wszystkie koszty uczestnictwa w inwestyturach i uroczystościach Kawalerowie i Damy pokrywają ze środków własnych.
2.9. Finansowanie działalności charytatywnej Orderu odbywa się poprzez dysponowanie środkami finansowymi tylko przez poszczególne Przeoraty, zgodnie z prowadzonymi działaniami charytatywnymi na swoim terenie. Fundusze charytatywne powstają przede wszystkim ze składek członkowskich oraz darowizn osób fizycznych i prawnych. Order św. Stanisława nie może prowadzić żadnej działalności gospodarczej.
2.10. KOSS posiada własne odznaczenia w postaci orderów Św. Stanisława – 5 stopni, medale oraz inne zaszczytne znaki.
Art. III. Cele działalności Orderu
3.1. Celami działalności Orderu są:
1) Świadczenie pomocy ludziom, zwłaszcza pokrzywdzonym, poprzez wspieranie szpitali, hospicjów, szkół, sierocińców, domów dla osób niepełnosprawnych, ze szczególnym uwzględnieniem dzieci;
2) Rozpowszechnianie i propagowanie działalności charytatywnej poprzez przyjmowanie do Orderu członków wszystkich ras, narodowości i religii;
3) Podtrzymywanie ducha rycerskości, wzajemnego poszanowania i honoru, sprzyjanie ideom Króla Stanisława Augusta Poniatowskiego, a także kreowanie wartości i tradycji rodzinnych, rozwijanie edukacji i indywidualnej inicjatywy członków Orderu.
3.2. W dążeniu do osiągnięcia celów, o których mowa w ust. 1, Kawalerowie i Damy Orderu mogą wykorzystywać następujące uprawnienia:
1) Żądania wsparcia i współpracy ze strony innych Dam i Kawalerów w Orderze – w granicach posiadanych przez nich możliwości i kompetencji;
2) Występowania do innych osób, które wspierają Order i współdziałanie z nimi;
3) Występowania do Wielkiego Mistrza, Wielkiej Kapituły i innych organów reprezentujących Order w każdym kraju we właściwym trybie z inicjatywami na pozyskanie wartościowych osób popierających cele Orderu;
4) Pozyskiwania środków finansowych od osób;
5) Promocji Orderu oraz asystowanie w zakresie organizacji wystaw, seminariów, pokazów lub wykładów, które zwiększają potencjał Orderu;
6) Udziału w szkoleniach i innych formach edukacyjnych pozwalających na rozwijanie potrzebnych dla Orderu umiejętności i pozyskanie niezbędnej wiedzy,
7) Uczestnictwa we wszystkich innych legalnych akcjach nakierowanych na osiąganie określonych celów charytatywnych.
Art. IV. Władze Orderu
4.1. Światowa Konferencja Orderu
1) Światowa Konferencja Orderu jest najwyższym gremium w Orderze uprawnionym do:
uchwalenia Konstytucji Orderu, dokonywania zmian w Konstytucji Orderu oraz innych istotnych zmian w Orderze;
wyboru Wielkiego Mistrza, Wielkiej Kapituły i Rady Konstytucyjnej.
2) Konferencję zwołuje Wielki Mistrz w porozumieniu z Wielkim Kanclerzem Wielkiej Kapituły. Organizatorzy przedstawiają porządek obrad konferencji.
3) Konferencję może być również zwołana na wniosek:
a) 60% członków Wielkiej Kapituły Orderu;
b) co najmniej 60% przeoratów krajowych i zagranicznych.
4). W Konferencji Orderu uczestniczą z głosem decydującym członkowie Wielkiej Kapituły, Członkowie Rady Konstytucyjnej, Wielcy Przeorzy, Przeorzy Kontynentalni, przeorzy i komandorzy polskich i zagranicznych przeoratów.
5). Konferencja odbywa się raz na 5 lat. W szczególnych przypadkach może się odbyć Nadzwyczajna Światowa Konferencja.
6). Szczegółowy przebieg Konferencji reguluje regulamin przyjęty każdorazowo na początku jej obrad.
4.2. Wielka Kapituła.
1). Wielka Kapituła składa się od 7 – 15 członków. Wielka Kapituła w terminie pomiędzy Konferencjami sprawia najwyższą władzę w Orderze.
2). W trakcie kadencji Wielkiej Kapituły mogą być dokonywane zmiany osobowe, nie więcej niż 40% członków. Wybory uzupełniające w głosowaniu tajnym dokonuje Wielka Kapituła.
3). Wszyscy członkowie Wielkiej Kapituły są uprawnieni do noszenia Łańcucha Orderu i związanego z tym prawa do umieszczenia po swoim nazwisku skrótowego oznaczenia nadanej najwyższej klasy Orderu GCCStS.
4). Wszyscy członkowie Wielkiej Kapituły i Rady Konstytucyjnej są wybierani z przedstawicieli poszczególnych przeoratów, z reguły przeorów, które dostali większość głosów w głosowaniu tajnym, na 5 - letnią wspólną kadencję, bez ograniczeń w ilości kadencji.
5). Wybrany członek Wielkiej Kapituły i Rady Konstytucyjnej składa pisemną deklarację o aktywnym uczestnictwie w pracach Orderu, a tym samym bierze na siebie obowiązek uczestnictwa w działalności w okresie trwania kadencji.
4.2.1. W skład Wielkiej Kapituły wchodzą następujący Oficerowie Orderu:
1) Wielki Kanclerz Kapituly:
wybierany na Konferencji w głosowaniu tajnym na 5 - letnią kadencję, bez ograniczeń w ilości kadencji.
przewodniczy na posiedzeniach Wielkiej Kapituły i podpisuje jej postanowienia;
odpowiada za wykonanie postanowień Konferencji i Wielkiej Kapituly dotyczących bieżących spraw w Orderze oraz mając na celu jego rozwój w świecie;
towarzyszy Wielkiemu Mistrzowi w trakcie wszystkich ceremonii w Orderze.;
2) Wielki Mistrz KOSS BM który jest :
wybierany na Konferencji w głosowaniu tajnym na 5 - letnią kadencję, bez ograniczeń w ilości kadencji.
reprezentantem Dam i Kawalerów Orderu na świecie;
odpowiedzialny za kontynuację działań Orderu i przestrzeganie Konstytucji;
obywatelem Rzeczypospolitej Polskiej.
Wielki Mistrz:
- Ważne decyzje dotyczące działalności Orderu podejmuje po ich uchwaleniu przez Wielką Kapitułę;
- Na wniosek poszczególnych przeoratów wydaje dyplomy, dokumenty nominacyjne oraz inne niezbędne dokumenty;
- Przewodniczy w trakcie uroczystości inwestytur, (lub udziela jednorazowej zgody na reprezentowanie jego osoby w razie niemożności udział w uroczystościach);
- W przypadku nie wybrania na kolejna kadencję używa dożywotnio tytułu Mistrza Emerytusa.
3) Zastępca Wielkiego Mistrza, którym jest z urzędu Wielki Przeor na Polskę, wypełniający obowiązki przekazane mu przez Wielkiego Mistrza, a w przypadku wygaśnięcia mandatu Wielkiego Mistrza w trakcie kadencji, przejmujący jego obowiązki na okres do końca kadencji.
4. Marszałek Konwentu Seniorów,
który przewodniczy grupie emerytowanych najwyższych oficerów w Orderze.
5. Wielki Sekretarz, który jest odpowiedzialny za przepływ informacji od Wielkiej Kapituly i Wielkiego Mistrza do innych Oficerow Orderu, tak, aby informacja taka mogła być przekazana do wszystkich Dam i Kawalerów Orderu oraz odpowiedzialny za pracę biurową i korespondencję w Biurze KOSS.
6. Wielki Archiwista,
który jest odpowiedzialny za prawidłowe prowadzenie dokumentacji zebrań i innych dokumentów Orderu i przechowuje te archiwa, kopię których przekazuje także do Wielkiego Heraldyka,
7. Wielki Prałat,
który jest odpowiedzialny za religijne elementy inwestytur .
8. Wielki Heraldyk, który:
- odpowiada za Kolegium Herbu Orderu, ściśle w tym zakresie współpracując z Wielkim Mistrzem, - czuwa nad wszystkimi herbami noszonymi przez Damy i Kawalerów Orderu, jak również nad miejscem, gdzie są one przechowywane,
- rekomenduje tych Oficerów, którzy są uprawnieni do noszenia Krzyża Sprawiedliwości (Cross of justice lub Nobility Cross);
- jest Strażnikiem archiwów odnoszących się do herbów i insygniów.
9.Wielki Kronikarz,
który jest odpowiedzialny za doniesienia prasowe oraz medialne, redaguje Newsletter Orderu i powinien powołać odpowiednich oficerów prasowych na całym świecie, a ponadto gromadzi i przechowuje wszystkie doniesienia medialne na temat Orderu, jego działalności oraz jego Oficerów,
10. Ambasador Orderu przy Unii Europejskiej.
który reprezentuje Order wobec Komisji Europejskiej i Parlamentu Europejskiego,
11-15. Wielcy Radcy,
którzy wypełniają szczególne zadania wyznaczone przez Wielka Kapitułę i Wielkiego Mistrza oraz zajmują się doszkalaniem aktualnych Członków Wielkiej Kapituły.
4.2.2. Rada Konstytucyjna
1. Rada Konstytucyjna powoływana jest przez Światową Konferencję z grona Przeorów Orderu na okres 5 letniej kadencji.
2. Rada Konstytucyjna składa się z 3 do 5 członków, w tym przewodniczącego i sekretarza. W składzie Rady Konstytucyjnej powinni zasiadać najbardziej doświadczeni i zaufani Oficerowie Orderu.
3. Zadaniem Rady Konstytucyjnej jest czuwanie nad przestrzeganiem zasad Konstytucji przez Wielkiego Mistrza, oraz innych wyższych Oficerów Orderu.
4. Szczegółowy zakres obowiązków określi Rada Konstytucyjna w porozumieniu z Wielką Kapitułą.
5. Wszyscy członkowie Rady Konstytucyjnej są uprawnieni do noszenia Łańcucha Orderu i związanego z tym prawa do umieszczenia po swoim nazwisku skrótowego oznaczenia nadanej najwyższej klasy Orderu GCCStS.
4.2.3 Sąd Honorowy: 1. działa w składzie :
a) Wielki Mistrz Orderu - przewodniczący Sądu
b) Wielki Przeor /przeor/ przeoratu przynależności oskarżonego– członek Sądu
c) Obrońca oskarżonego - nadany z urzędu lub wskazany przez oskarżonego. Obrońca musi być członkiem Orderu św. Stanisława
2. Decyzja Sądu Honorowego nie jest ostateczna i przysługuje od niej prawo odwołania do Rady Konstytucyjnej. Decyzja Rady Konstytucyjnej jest ostateczna.
4.2.4. Pozostali Oficerowie Orderu
1. Poza strukturami Wielkiej Kapituły Orderu powoływani są do pełnienia specjalnych obowiązków na wniosek Wielkiej Kapituły inni Oficerowie Orderu nie będący członkami Wielkiej Kapituły.
2. Kandydaturę i wniosek o mianowaniu Kawalera lub Damy na te funkcje podają Przeorzy Krajowi
3.Oficerami, o których mowa w ust. 1 są:
- Ambasadorzy,
którzy działają i reprezentują Order w tych miejscach, w kraju i za granicą, w których nie zostały założone przeoraty lub komandorie, a ich zadaniem jest aktywne propagowanie Orderu i rekomendowanie wartościowych osób do Orderu,
-Wielcy Przeorzy, którzy:
a) są reprezentantami Dam i Kawalerów Wielkiego Przeoratu na forum zewnętrznym,
b) sprawują funkcje w geograficznie określonych Wielkich Przeoratach,
c) są odpowiedzialni za Przeorów i Komandorów w zakresie ich jurysdykcji.
d) są wybierani zgodnie z obowiązującym statutem danego Wielkiego Przeoratu i zatwierdzani przez Wielką Kapitułę i Wielkiego Mistrza,
- Przeorzy, którzy:
a)w porozumieniu z Wielkim Przeorem mogą powoływać Komandorów w granicach kierowanych przeoratów,
b) odpowiadają za działalność organizacyjną i charytatywną w granicach kierowanych przeoratów,
c) reprezentują Order wobec władz,
- Komandorzy,
którzy organizują i kierują działaniami Komandorii, aktywnie działają na rzecz członkostwa w Orderze i w pełni uczestniczą we wszystkich działaniach Komandorii i Przeoratu.
4.2,5. Członkowie Orderu, prawa i obowiązki
1. Kawalerom i Damom może być nadany Order w wyższej klasie tylko o jeden stopień, za co najmniej dwuletnią aktywną działalność charytatywną w Orderze, chyba, że decyzja Wielkiej Kapituły pozwoli na nadanie wyższej klasy Orderu w wyjątkowym trybie.
2. Postulant przyjmowany w poczet Kawalerów i Dam Orderu w trakcie uroczystości inwestowania, otrzymuje Krzyż Kawalerski, przy czym w uzasadnionych przypadkach po raz pierwszy Dama lub Kawaler mogą uzyskać Krzyż Oficerski, a w sytuacji wyjątkowych (przede wszystkim osoby duchowne) Krzyż Komandorski.
3. Przyjęcia postulanta do Orderu może nastąpić tylko na podstawie zaaprobowanego pisemnie przez Przeora, Komandora lub innego Oficera Orderu pisemnego wniosku kandydata. Akceptacja wniosku postulanta o przyjecie go do grona Dam i Kawalerów Orderu pozostaje w zakresie uznania Przeora lub samodzielnego Komandora. Szczegółowe procedury w tym zakresie regulują Wielcy Przeorzy na swoim terenie działania.
4.Damą i Kawalerem Orderu mogą zostać osoby, które ukończyły 18 lat i nie były karane sądownie
5.Order nie przyznaje żadnych innych tytułów oprócz tytułu Kawalera lub Damy Orderu Świętego Stanisława.
6. Damy i Kawalerowie Orderu Członkowie Orderu są uprawnieni do noszenia płaszcza orderowego barwy pąsowej z insygniami Orderu na białej tarczy herbowej.
7. Uzyskanie godności Damy lub Kawalera Orderu następuje podczas uroczystej inwestytury w momencie złożenia przysięgi na wierność Konstytucji Orderu i założenia płaszcza orderowego. Szczegółowe procedury w tym zakresie regulują Wielcy Przeorzy na swoim terenie działania.
8. Kawalerowie i Damy Orderu są zobowiązani uczestniczyć corocznie w podejmowanych akcjach charytatywnych, działalności organizacyjnej, w uroczystych inwestyturach i innych uroczystościach okolicznościowych oraz do opłacania składek członkowskich.
9. Zarówno przyjmowanie postulanta do Orderu, jak i nadawanie wyższych klas Orderu musi być poprzedzone pisemna procedura wnioskowania i opiniowania Odpowiedzialny za przechowywanie dokumentów jest Wielki Przeor Krajowy lub wyznaczony członek władz Orderu.
10. Dla szczególnie zasłużonych dla ludzkości osób Order może zostać przyznany pośmiertnie.
11. Decyzje o tym podejmuje Wielki Mistrza za zgoda Wielkiej Kapituły .
Art. V. Wykluczenie z Orderu.
1.Wykluczenie z Orderu jest najwyższą karą zastosowaną wobec Damy lub Kawalera Orderu i powinno być stosowane w wyjątkowych sytuacjach.
2.Osoba prawomocnie wykluczona z Orderu jest:
w trybie natychmiastowym pozbawiana wszystkich praw i przywilejów przyznawanych przez Order;
Nie może już nadal nosić insygniów Orderu;
Nie może również reprezentować Orderu w żadnej sytuacji.
3.Powodem wykluczenia z Orderu mogą być w szczególności (poniższa lista nie jest wyczerpująca):
a) samozwańcze próby uzurpacji funkcji Kanclerza Wielkiej Kapituły, Wielkiego Mistrza lub funkcji innego Oficera Orderu, w szczególności członka Wielkiej Kapituły;
b) próby obalenia konstytucyjnego porządku prawnego Orderu;
c) szerzenie propagandy szkodzącej Orderowi;
d) niegodne zachowanie w trakcie noszenia insygniów Orderu;
e) popełnienia czynu, który dyskwalifikuje daną osobę jako Damę lub Kawalera Orderu, albo godzi w dobre imię Orderu.
4.Kawaler lub Dama obwiniony o którekolwiek z czynów, o których mowa w Art.V pkt. 3, decyzja Wielkiej Kapituły, na podstawie wniosku Rady Konstytucyjnej, lub Sądu Honorowego mogą zostać ukarani:
a. Upomnieniem pisemnym;
b. Publiczną naganą,;
c. Czasowym zawieszeniem w prawach Damy lub Kawalera Orderu;
d. Wykluczeniem z członków Orderu.
5. W przypadku dopuszczenia się czynów bezspornie zagrożonych wykluczeniem, można przed podjęciem takiej decyzji zażądać od Damy lub Kawalera Orderu zachowania honorowego w postaci złożenia rezygnacji z członkostwa w Orderze.
6.Dama lub Kawaler Orderu może zaskarżyć do Wielkiej Kapituły decyzję o nałożeniu kary.
Art. VI. Przepisy końcowe
1. Wszelkie poważne zmiany Konstytucji mogą być dokonywane przez Światową Konferencję Orderu. Drobne poprawki Konstytucji i kooptację nowych członków Wielkiej Kapituły, po poprzedniej konsultacji z wyższymi oficerami Orderu, może dokonywać Wielka Capitula.
2..Z dniem wejścia w życie niniejszej Konstytucji traci moc obowiązująca poprawiona Konstytucja Orderu Świętego Stanisława z dnia 1 marca 1999 r., zmieniona dekretami VIII Wielkiego Mistrza Orderu Juliusza Nowinę-Sokolnickiego wydanymi w dniach 31 marca 2004 r. i 22 listopada 2006 r.
3. Dekrety Wielkiego Mistrza Orderu, Wielkiej Kapituły Orderu i Wielkich Przeorów oraz inne akty prawne wydane na podstawie Poprawionej Konstytucji Orderu Świętego Stanisława z dnia 1 marca 1999 r., o której mowa w ust. 1, zachowują swoją moc obowiązującą, o ile nie są sprzeczne z postanowieniami niniejszej Konstytucji.
4. Akty nominacyjne wydane na podstawie poprawionej Konstytucji Orderu Świętego Stanisława z dnia 1 marca 1999 r., o której mowa w ust. 1, zachowują swoją moc obowiązującą, o ile nie są sprzeczne z postanowieniami niniejszej Konstytucji |
